De laatste tijd valt me op, dat er in de media erg veel negatieve aandacht is voor geld en vermogen. Niet alleen op gebied van bedrijven, maar ook richting particulieren. Een paar voorbeelden:
- Huishoudens maken dikke winsten op hun beleggingen
- Bedrijfswinsten vooral naar rijken
- Miljardenwinsten terwijl rij bij de voedselbank groeit
- Afkijken bij de rijken
- Groepje particuliere beleggers profiteert meer van winsten dan pensioenfondsen
Dit is slechts een greep uit een aantal artikelen. Het lijkt erop, dat er actief wordt gestuurd in de beeldvorming dat vermogen "vies" is. Ik ben totaal geen complotdenker, maar ik zie regelmatig een-twee'tjes voorbijkomen, waarbij er naar een conclusie/richting toe wordt gewerkt, die op dat moment goed uitkomt en er rond die tijd 'toevallig' een CBS-onderzoek naar buiten komt met open-deur-conclusies in diezelfde richting.
Nu blijf "vermogen" en "rijken" altijd een erg subjectief begrip. Gaat dat over €20k op de bank of €100k of 1 miljoen? En "rijken" gaat blijkbaar alleen over geld, niet over dat je je rijk kunt voelen met €1000 en een goede gezondheid. Het eerste artikel stelt zelfs, dat huishoudens dikke winsten maken op de beurs. Blijkbaar weet de schrijver, dat het om "huishoudens" gaat. Daarnaast, als je het artikel leest, gaat het alleen over begin dit jaar, wat een erg korte tijdspanne is. Blijkbaar is men vergeten, dat vorig jaar de beurzen flink zijn gekelderd.
Als je dus iets verder nadenkt, zie je dat er redelijk aan 'framing' wordt gedaan. Er wordt een bepaald beeld neergezet. Zijn het gewoon slechtgeschreven artikelen of heeft dit te maken met een wens van de overheid om "rijken" of "beleggers" meer belasting te laten betalen en hiermee sociale draagkracht te creëren? Zoals gezegd, ik ben geen completdenker, ik geloof alleen niet altijd in toeval :-)
Nu ga ik wellicht een heel gevoelig punt raken, maar dit raakt wat mij betreft ook aan de ongelijkheidsdiscusssies van de laatste tijd. Ongelijkheid oplossen lijkt wel een doel op zich te worden in Nederland. Zodra er maar enige vorm van "verschil" is, komt er een beweging op gang om dit gelijk te trekken. Want ongelijkheid, dat kan niet. Of het nu gaat over arm/rijk, hoog-/laagopgeleid, blank/gekleurd, man/vrouw, zuid-/noord-Europees, ouderen/jongeren, dat maakt weinig uit. Als maatschappij of vanuit bepaalde groeperingen voelen we blijkbaar een sterke neiging om een "verschil" neer te zetten als "ongelijkheid" en als iets wat opgelost moet worden.
Een "verschil" is in mijn ogen een neutraal iets. Bij "ongelijkheid" hang je er gelijk een negatief label aan, namelijk dat het één minder wenselijk is dan het ander. Terwijl de vraag is of dit klopt en ook door mensen in de "minder wenselijke" groep als zodanig wordt ervaren. In mijn ogen kan er prima een "verschil" zijn zonder dat er een probleem is.
Dan de neiging om dit "verschil" op te lossen. Vanwaar die noodzaak? Laat ik voorop stellen: ik ben helemaal voor gelijke behandeling en rechten voor alle mensen, ik ben ook een fel tegenstander van discriminatie. Daar gaat dit ook niet over. Het gaat over waarom je een "verschil" meteen zou willen gelijktrekken? Wat lossen we daarmee op? Laatst kwam één van mijn kinderen thuis met het verhaal, dat ze in de klas een nieuwe puntentelling gaan toepassen bij proefwerken. Simpel gezegd krijg je minder puntaftrek naarmate je meer fouten hebt, zodat kinderen, die minder goed kunnen leren met hogere punten thuiskomen en het daarmee meer "gelijkgetrokken wordt". Wederom een voorbeeld waarin men niet accepteert dat er een verschil is, maar dit gelijk wil oplossen.
Terug naar financiën en rijkdom. Los van ons oordeel daarover, staan we weleens stil bij de oorzaken van waarom iemand rijk zou zijn? Misschien heeft iemand wel veel geluk gehad of twee banen en enorm hard gewerkt voor zijn vermogen of salaris. Hij betaalt in ieder geval al veel meer belasting. Waarom zouden we dit willen gelijktrekken met iemand die (bijvoorbeeld!) niet meer kan/hoeft te werken of met een gepensioneerde met een kleiner pensioen?
We zouden eens moeten proberen om een "verschil" te accepteren, zonder het als "ongelijkheid" te zien en het te willen oplossen. Waar we denken een probleem op te lossen door de boel te egaliseren, versterken we juist polarisatie en groepsgedachten in de samenleving, waardoor er nieuwe kampen en "ongelijkheid" ontstaat. Oftewel, je lost er weinig mee op.
Ik zal hier vast een gevoelig punt raken, waar niet iedereen het mee eens is. Wat ik vooral wil zeggen:
- Laten we iets meer begrip hebben voor de verschillen in de maatschappij. Een verschil is een verschil, niets meer dan dat. Het hoeft niet gelijk weggezet te worden als "ongelijkheid" en te worden rechtgetrokken. Een verschil is een feit, "ongelijkheid" zit tussen je oren.
- Stop met vergelijken met anderen. Dat gaat je niets brengen. Er zullen altijd anderen zijn, die beter, knapper, sneller of rijker zijn dan jij. So what. Als je stopt met vergelijken, waardeer je meer wat je zelf al hebt en wordt een verschil niet meteen een "ongelijkheid". Wellicht zie je dan een stukje echte rijkdom.
En ja, laat de comments maar komen. Onthoud dat er verschillende meningen mogen zijn, die niet per se verdedigd hoeven te worden. Een andere mening is geen "ongelijkheid" en hoeft niet te worden opgelost.
Voel jij je rijk? En wat maakt het dat jij je rijk voelt?