Discipline versus de teugels laten vieren

Als ik van een afstandje of door mijn oogharen naar financiële bloggers kijk, zie ik vaak dezelfde eigenschappen terugkomen. Eén daarvan is discipline. Of als ik het uitsplits, gaat het eigenlijk om drie dingen:

• Doelgericht: een helder doel stellen en daarnaar leven.
• Wilskracht: de wil om dat doel te halen.
• Discipline: de zelfdiscipline om met herhaaldelijke stappen naar dat doel toe te werken.

Deze eigenschappen helpen je om conrete stappen te maken naar een concreet doel. Ik herken ze ook bij mijzelf en ze zijn vaak verweven. Ik blijf steed dezelfde stapjes zetten naar het doel, maand in maand uit. Dat maakt onze reis saai, maar wel erg effectief. 

Eén van de nadelen van gedisciplineerd bezig zijn, is dat het soms ook vervelend of langdradig wordt. Ik merk aan mijzelf, dat de boog niet altijd gespannen kan zijn. Als ik te lang bezig ben met budgetteren, opletten en excelletjes maken, dan krijg ik een wat korter lontje. Daarnaast ben ik ook wat ongeduldig. Aangezien de weg naar financiële vrijheid meer een marathon is dan een sprint, is dat dus een lastige combinatie. Daarom helpt het om af en toe de teugels ook iets te vieren en wat leuke dingen te doen.

Als ik om me heen kijk in mijn vriendengroep, lijkt het dat weinig mensen bezig met hun financiële toekomst. Iedere maand naar concerten, feestjes, festivals, drie keer per jaar met het hele gezin op vakantie. "Herinneringen maken", hoor ik vaak. Ik ben het ermee eens, dat ervaringen langer bijblijven dan spullen, alleen lijkt het "herinneringen maken" wel doorgeschoten te zijn als een excuus om er maar op los te leven en niet na te denken over je toekomst. En zo heb je dan nul spaargeld bij een scheiding bijvoorbeeld. Daarnaast kun je iedere week "herinneringen maken", maar met zoveel feestjes, borrels en vakanties zouden die herinneringen op een gegeven moment allemaal door elkaar gaan lopen in mijn hoofd.

Maar goed, misschien ben ik nu een oude zeur. Terug naar onze eigen situatie. We zijn goed bezig om onze beleggingen te laten groeien, onze potjes te vullen, maar de rek begint er dus wat uit te gaan. Ik merk ook aan mijzelf, dat ik minder bezig ben met geld, overzicht en besparen. Zoals ik in een vorige post al schreef, hadden we een tijdje geleden een money date, waarin we ons overzicht maar ook onze wensen hebben besproken. Mijn vrouw wil graag een nieuwe tuinset, ik wil graag een nieuw fototoestel. Maarja, voor beiden hebben we geen potje gereserveerd. Stellen we die dan uit naar volgend jaar, maken we een nieuw potje of beleggen we tijdelijk wat minder?

We worden allebei erg blij van deze aankopen, dus gaan we ze gewoon doen. We zijn zo goed bezig, dat we ook allebei een gevoel hebben van "een keer de teugels laten vieren". Afgelopen week hebben we allebei ons vakantiegeld gekregen. Daarmee kunnen we de potjes verder vullen of beleggen, maar we kunnen ze ook gebruiken voor deze aankopen. Gewoon, omdat het kan, omdat de boog niet altijd gespannen hoeft te staan. Jammer voor de potjes, dan duurt het maar wat langer om te vullen. 

Ik moet eerlijk zeggen, het voelt als spijbelen. Zelfs nu het geld op de rekening staat, heb ik erg veel moeite om geld uit te geven aan mijzelf of mijn hobby. Dat blijft vreemd, na al die jaren van opletten en investeringen optimaliseren. Dus het geld is nog niet uitgegeven, ik wil eerst nog goed rondkijken hoe ik het ga besteden.

Laten jullie de teugels weleens vieren qua financiën? Heb je dan ook een drempel om het uit te geven?

Nieuwe regeringsplannen

Na bijna een half jaar vergaderen was er vandeweek dan eindelijk een regeerakkoord. Althans, een hoofdlijnenakkoord. De plannen moeten nog financieel worden doorgerekend en aangevuld, maar het raamwerk is er.

Ik ga er geen cynisch stuk over schrijven met discussies over hoeveel asielzoekers nu wel of niet worden toegelaten, dat laat ik over aan meneer Elders (formally known as Geldnerd). We hebben met zijn allen vorig jaar onze stem uitgebracht en dit is het resultaat. Het is broos, maar wel waar we het mee moeten doen. 

Het akkoord heb ik nog niet in alle detail gelezen. Als ik van een afstandje kijk, sta ik achter sommige punten vierkant, terwijl andere standpunten mij tegen de borst stuiten. Maar goed, het is wat het is. Laat ik eens een paar punten uitlichten.

Latenverlichtingen

• Werken moet meer lonen. Hier kan ik het alleen maar 300% mee eens zijn. Ik ken mensen in mijn omgeving die exact weten hoe ze moeten uitrekenen hoeveel te werken om voldoende toeslagen te krijgen, ongelofelijk vind ik dat. Nederland hangt aan elkaar van het toeslagen/subsidie-infuus, waardoor mensen steeds meer naar de overheid kijken voor hulp. Maar goed, terug naar het punt. Er komt een extra schijf in de inkomstenbelasting (in plaats van aanpassing van de arbeidskorting of algemene heffingskorting). We hebben er nu twee (36,97% voor het inkomen tot €75.518 en 49,5% voor elke euro hierboven). Dat worden er drie, maar het is nog niet duidelijk welk percentage de derde schijf krijgt. Ook worden er eerste stappen gezet om het toeslagen- en belastingstelsel stapsgewijs te hervormen. 
• Daarnaast worden recente lastenverzwaringen voor ondernemers teruggedraaid (afschaffen inkoop eigen aandelen, verlagen MKB-winstvrijstelling naar 12,03% en verhoging 31% naar 33% van box 2).
• Het eigen risico in de zorg wordt gehalveerd. Aangezien dit ergens van betaald moet worden, komt dit gewoon terug in de zorgpremie. Lijkt me een geval vestzak/broekzak, waarbij we als Nederlanders in zijn geheel meer gaan betalen voor mensen die zorg nodig hebben.
• Kinderopvang voor werkende ouders wordt vrijwel gratis. Dat komt voor ons helaas te laat. Ik heb ooit eens uitgerekend hoeveel wij aan kinderopvang hebben betaald. Bruto kwam dat ergens in de buurt van €80k. Ongelofelijk veel destijds, maar we hebben het overleefd.

Box 3

Er wordt 100 miljoen euro gereserveerd voor het verlagen van het tarief in box 3. Voordat we staan te juichen, als je dit uitrekent, blijkt het slechts een verlaging te zijn van 36% naar 35,5% in 2025. Marginaal dus. 

Woningmarkt

Men wil meer huizen bouwen en meer gebieden aanwijzen voor woningbouw. Daarnaast blijven de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait onveranderd. Voor onze eigen situatie maakt de hypotheekrenteaftrek weinig uit. We krijgen nu al slechts €50 per maand terug en ik reken met onze lage rente (1,3%) alleen nog maar bruto. Met de huidige rentes verwacht ik wel, dat dit de huizenprijzen nog verder gaat opdrijven. Er is immer zekerheid (voor zover je dat met de politiek kunt hebben). De hoeveelheid huizen zal namelijk echt niet in één keer toenemen met deze plannen. Er is namelijk ook nog zoiets als regelgeving (natuur, stikstof etc).

Daarnaast wordt de stijging van de gemeentelijke woonlasten (OZB) gemaximaliseerd in overleg met de gemeentes.

Energiemaatregelen

Een aantal energiemaatregelen wordt teruggedraaid. Ten eerste de salderingsregeling, deze zou in 2027 alsnog worden geschrapt. Tja, hoe zal ik het zeggen. Los van de regeling zelf, hoe wil je nu dat mensen beslissingen gaan maken voor de komende 10 tot 15 jaar als ieder jaar de regels wijzigen? Ik vind het prima (maar jammer) dat de salderingsregeling weggaat, maar afgelopen maanden hebben net zo'n beetje alle energiemaatschappijen een terugleverboete ingevoerd. Dus of saldering afschaffen, of boete, maar niet allebei. Dat wordt anders dubbel cashen voor energiemaatschappijen en niemand die meer zonnepanelen of warmtepompen koopt.

Daarnaast wil het nieuwe kabinet niets weten van verplichtingen om je huis energiezuiniger te maken. Daar ben ik voorstander van. Ik ben zeker voor het energiezuiniger maken van ons huis, maar niet met een push vanuit de overheid. Langzaam word ik moe van alle overheidsbemoeienis over wat ik zou moeten doen, vinden en denken. Dat bepaal ik zelf wel, waarin ik zelf slimme keuzes maak met een balans voor het milieu en mijn portemonnee.

Maar goed, de verplichting om in 2026 een (hybride)warmtepomp aan te schaffen als je cv-ketel aan vervanging toe is vervalt daarmee. Laten we daar nu net een potje voor hebben opgebouwd. Dat wordt dus even bekijken wat we ermee gaan doen. Gewoon toch door laten gaan of nog een paar jaartjes wachten?

Samengevat, flink wat maatrregelen en aanpassingen. Sommige vind ik positief en kan ik helemaal achter staan, anderen vind ik meer discutabel. Maar zoals ik al zei, dit is waar we het mee moeten doen. Belangrijkste is nu vooral om het door te rekenen op financiële haalbaarheid. Voor ons persoonlijk is de impact beperkt. Ja, er veranderen wat zaken, maar daar passen we ons naar aan. We gingen al onze eigen eigenwijze weg en dat blijven we doen.

Wat vind jij van de nieuwe plannen?

Wel of niet geld aan je kinderen geven

Laatst las ik een artikel op nu.nl waarin Jeff Goldblum (je weet wel, van o.a. Jurassic Parc) stelt geen geld aan zijn kinderen te geven als ze ouder zijn. Nu zijn we natuurlijk in Nederland, dus de afgunstige/negatieve reacties kwamen al snel uit de lucht vallen. Maar eerlijk gezegd, snap ik zijn punt wel. 

Kijk, Jeff Goldblum heeft natuurlijk geld zat. Hij zal zijn kinderen misschien wel links en rechts meehelpen. Maar zijn belangrijkste punt was, dat hij vind dat zijn kinderen op eigen benen moeten staan. En daar ben ik het eigenlijk helemaal met hem eens.

Soms lees ik dat ouders spaarrekeningen hebben voor hun kinderen en dat ze op hun 18e een zak geld krijgen. Persoonlijk ben ik daar erg op tegen. Dat is niet egocentrisch bedoeld, maar het punt is, dat kinderen moeten leren om hun eigen weg te gaan, zelf fouten te maken en leren dat geld niet uit de lucht komt vallen. Opvoeden gaat nu eenmaal voornamelijk over loslaten.

Dus nee, wij schenken onze kinderen geen zak geld op hun 18/20e. Bij belangrijke zaken helpen we ze wellicht wat mee. Ze hebben straks gewoon een bijbaantje, waarmee ze geld moeten verdienen. Daarna moeten ze ook gewoon een baan zoeken en daarmee rondkomen.

Vind je dat hard? Laat ik je eens voorschotelen hoe het anders kan gaan. Stel je eens voor, je bent 18 jaar en je krijgt €10.000 van je ouders. Tien duizend euro!! Hoe lang dacht jij na over je toekomst toen jij 18/20 was? Oftewel, dat wordt feesten, zuipen, vakanties, het kan niet op! Ok, laten we het conservatief aanvliegen, je bent erg ingetogen en je krijg zomaar €10.000, of misschien wel een jubelton (weet je nog, van en tijdje geleden?). Dan is opeens vanalles mogelijk, maar dat zorgt er wel voor dat je als 18/20-jarige geen flauw benul meer hebt van geld. Waarom zou je nog een bijbaantje gaan nemen om die nieuwe iPhone te kopen? Want je hebt het geld toch al? 

Nog verder terugspoelen naar onze jongere kinderen. Zij krijgen iedere week zakgeld. Stel wij zouden ze vertellen dat ze een spaarrekening hebben waar €5000 op staat. Vijf duizend euro, dat is een gigantisch onvoorstelbaar bedrag voor die kinderen! Oftewel, waarom zouden ze ooit nog gaan sparen van dat zakgeld? Want je hebt toch al €5000?!

Dit lijkt misschien wat overtrokken, maar is in essentie wel wat wij willen voorkomen. Dat betekent niet, dat wij onze kinderen laten niets geven of meehelpen. Maar niet als ze net zijn uitgepuberd. Ook delen wij weinig over hoeveel wij verdienen, belegd hebben of iets dergelijks. Daarnaast betalen wij nu ook schoolreisjes, uitjes, vakanties, fietsen, en noem maar op. 

Maar eigenlijk gaat het niet om het geld, het gaat erom hoe wij naar opvoeden en opgroeien kijken. Ik ben geen Jeff Goldblum, maar ik snap zijn punt wel. Je moet iemand die honger heeft geen vis geven, maar een hengel. Dat werkt net zo met geld.

Zetten jullie wat geld weg om later aan jullie kind(eren) te geven?

50% saving rate

Afgelopen tijd hebben we een proefje gedaan met onze financiën. Eén van de uitkomsten van onze money date was dat we eens wilden proberen wat meer over te houden van ons salaris. Normaal zette ik, nadat ons salaris binnenkwam, een bepaald bedrag weg voor beleggingen en de rest werd als leefgeld gebruikt. Als we dan nog wat overhielden, ging het bedrag naar onze spaarrekening/potjes. Deze "pay yourself first" methode is de basis voor een gezond financieel huishouden. 

Blijkbaar houden nog steeds veel mensen een deel van de maand over aan het einde van hun rekening in plaats van andersom. Doordat er voldoende geld op de rekening staat, ben je meer geneigd om het uit te geven waardoor het als het ware wegsijpeld. Bij ons was dat niet het geval, maar als ik puur naar de getallen keek, zouden we meer opzij moeten kunnen zetten. Onze uitgaven zijn redelijk stabiel zijn gebleven en samen met onze loonsverhogingen aan het begin van het jaar zouden we dus meer ruimte moeten hebben om wat opzij te zetten. Deze post is niet bedoeld om mijzelf op de borst te slaan, maar om aan te geven wat we soms uitproberen.

Als proef op de som zijn we daarom eens gaan proberen of we 50% van ons salaris kunnen wegzetten, dus een saving rate van 50%. Dus ons salaris komt binnen (richting eind van de maand) en dan, hup in één keer de helft ervan wegzetten en kijken wat er door de maand heen gebeurt.
Na een paar maanden blijkt, dat we dit net niet halen. Als ik het uitreken, kom ik uit op een saving rate van 42%. Dat is gerekend zonder 13e maand of vakantiegeld. Dat is al een flink verschil met de 21% waar we twee jaar geleden nog op zaten.

Wat ik in dat artikel al aangaf, is dat de saving rate een erg belangrijk getal is als je financieel gezond (of zelfs onafhankelijk) wilt leven. Een verhoging van je saving rate snijdt namelijk aan twee kanten: je hebt meer over om te sparen/beleggen én je hebt minder nodig om rond te komen. Als rekenvoorbeeldje: als je gezamenlijk €4000 aan inkomsten hebt en je kunt €500 sparen is dat mooi meegenomen. Echter heb je nog steeds €3500 per maand nodig. Weet je die €500 te verhogen naar €1000, dan kun je opeens én meer sparen én heb je ook nog maar €3000 per maand nodig.

Anders gedacht: met een saving rate van 50% is iedere maand dat we sparen/beleggen in feite een voorschot voor een maand in de toekomst. Als we weer diezelfde €4000 per maand aan inkomsten krijgen en we €2000 per maand zouden kunnen sparen, hebben we ook nog maar €2000 per maand nodig. Als we dat laten groeien met minimaal hetzelfde percentage als de inflatie, dan kunnen we dus met iedere maand dat we sparen/beleggen een toekomstige maand betalen.

Met 42% in "normale" maanden zitten we dus nog niet op de 50%. Als ik echter onze 13e maand en vakantiegeld meereken, kom ik precies uit op 50%. Dat is dan wel weer mooi. Het betekent, dat we ieder jaar dat we investeren een jaar in de toekomst kunnen overbruggen (als onderdeel van ons plan met overbruggingsgeld).

Proberen jullie ook wat opzij te zetten per maand?

Energie jaarafrekening

Net als vorig jaar loopt de jaarrekening van onze energiemaatschappij van april tot april. Toen vorige week de jaarafrekening binnenkwam, was het dus tijd om deze te controleren en te vergelijken met vorig jaar. Ik vind het geen leuk klusje, maar aangezien er in het verleden al herhaaldelijk fouten zijn ingeslopen, controleer ik het wel.

Eerst nog even kijken hoe het vorig jaar ook alweer was (periode 2022/2023):

• Elektra: 5000 kWh afgenomen en 5420 kWh teruggeleverd. Oftewel, 420 kWh over.
• Gas: 490 m3

Elektra

Afgelopen jaar hebben we een stuk minder elektra gebruikt dan vorige periode, namelijk 4400 kWh. Wat ik vooral zie, is dat we in de periode na december veel minder energie hebben verbruikt dan vorig jaar. Dat komt grotendeels door de minder strenge winter, maar ook omdat vorig jaar de airco's rond die tijd kapot waren. We hebben toen (naast meer gas- en pelletkachelgebruik) ook bijgestookt met simpele kacheltjes (ja, die met een COP van 1).

Qua teruglevering komen we op 5100 kWh. In vergelijking tot vorige periode is dat wat minder, wat deels komt door verminderde opbrengst van onze zonnepanelen (minder zonuren). Al met al hadden we zo'n 700 kWh over. In de winter heb ik nog geprobeerd naar nul te regelen, maar vanwege de zachte winter en het zonnige weer in maart hebben we toch nog een overschot.

Gas

Hieronder het overzicht van ons gasverbruik. We zijn maar liefst op 294 m3 uitgekomen! Daar ben ik blij mee.

De stijging in de winter komt simpelweg, omdat er dan meer wordt gedouched en omdat de verwarming af en toe moet bijspringen. Ik kan ons gasverbruik wel naar nul willen krijgen, maar aangezien meer dan 50% van de energierekening uit belasting bestaat, loont het niet om dit nog verder te verminderen.  Ook een eventuele warmtepomp levert in mijn ogen dan weinig op. Als ik het vergelijk met voorgaande periode, krijg ik onderstaande plaatje. Hierin zie je de relatief zachtere winter terug.

Eigenlijk is het al bijzonder dat ik het normaal vind om onder de 300 m3 te zitten. In ons vorige huis  waren tellerstanden van 1000-1500 m3 gas heel normaal. Onder de 300 m3 is erg netjes voor een vrijstaand huis met vier personen. Hebben we toch mooi een hoop gas bespaard in de loop der jaren: goed voor het milieu, goed tegen Rusland en goed voor onze portemonnee.

Totale kosten

Dit jaar zaten mijn berekeningen maar €14 naast de berekening van de energieleverancier. Samengevat krijgen we zo'n €600 terug. Ik heb even niet vergeleken hoeveel de belastingen en leveringskosten zijn gestegen. Zoals ik al zei, vind ik het geen leuk klusje en kan ik de getallen toch niet veranderen (iets met loslaten).

Ons maandvoorschot laat ik even staan. Dan betalen we wellicht teveel per maand, maar ik moet ook langzaam gaan kijken naar een nieuw contract. Met alle verhalen in de media over extra kosten voor zonnepanelen-bezitters ben ik benieuwd wat eruit komt.

Wat we met die €600 gaan doen? Die gaat gewoon in een van onze potjes. Ze beginnen al aardig te vullen, dus dat is mooi.

Zijn jullie nog bezig om verder te besparen op energie of vind je het op een moment ook wel genoeg?