27 maart 2023

Onze energie jaarafrekening (deel 1)

Over een paar weken valt de jaarafrekening van onze energieleverancier in de digitale postbus. In een tijd met variabele contracten snap ik niet waarom ze nog werken met jaarafrekeningen, maar goed, dat zal vast zijn vanwege het salderen en het overzicht.

Normaal ben ik nooit zo heel precies met het bijhouden van ons energieverbruik, maar afgelopen tijd was ik daar veel strikter mee:
  1. We wonen in een nieuw huis, dus ik ken ons verbruik niet
  2. De energieleverancier gaat uit van een historisch verbruik (dus van vorige bewoners)
  3. Variabele energieprijzen
  4. De energieleverancier rekent onze maandkosten nog exclusief saldering
Daar kwam ook nog eens bij, dat eind vorig jaar opeens onze buitenunit van de airco's kapot ging. Repareren duurde even in alle drukte en er was ook iets met leveringsproblemen. Gelukkig hadden we voldoende gas/elektra/pellet-reserve om de ergste kou door te komen, maar qua verbruik en kosten had ik af en toe totaal geen overzicht meer. En daar hou ik niet zo van :-)

Oftewel, redelijke chaos en totaal niet overzichtelijk wat onze kosten op jaarbasis zijn. Daarom heb ik ons verbruik (en oplevering) per maand netjes bijgehouden, inclusief belasting, leverkosten etc. om toch tot een soort overzicht te komen. Laten we eens kijken waar we staan over ons contractjaar (van april tot april).


Elektra


Hieronder het cumulatieve elektraverbruik en -opbrengst over ons verbruiksjaar. In de zomer werd uiteraard veel meer teruggeleverd dan in de winter. Vanaf november zie je ons elektra-verbruik flink oplopen door o.a. het gebruik van de airco's en wat kacheltjes om lokaal te verwarmen.


Inmiddels zitten we op zo'n 500 kWh aan restovercapaciteit. Omdat we erg weinig terugkrijgen voor onze overcapaciteit en de salderingsregeling nog geldt, wilde ik zoveel mogelijk van onze opgewekte energie gebruiken. Dat hebben we dus prima gedaan. Aan de andere kant komt het grootste verbruik afgelopen jaar door slecht werkende airco's en het bijschakelen van kacheltjes. In ons vorige huis verbruikten we zo'n 3000 kWh, dus de 4700 kWh van afgelopen jaar vind ik echt enorm veel. Om in de toekomst meer opties te hebben (als het energieplafond en salderen weg zijn) hebben we onlangs een pelletkachel aangeschaft.


Gas


Hieronder het cumulatieve gasverbruik over ons verbruiksjaar. In de winter hebben we helaas regelmatig moeten bijstoken vanwege de kapotte airco en omdat we nog geen pelletkachel hadden.



Het lijkt dramatisch, maar vergeleken met een jaar eerder (2021-2022 toen we zo'n 1100 m3 verbruikten) hebben we maar liefst 55% minder gas verbruikt:


Dat is dus een flinke reductie, zelfs ondanks dat we in de winter veel meer gas hebben verbruikt dan we wilden.


Totale kosten


Wat betekent dit nu voor de totale kosten? Ik zie allerlei wazige getallen staan bij onze energieleverancier, die ik niet snap. Maar zoals ik hierboven al zei is dat nog exclusief saldering en daardoor waarschijnlijk met een verrekening tegen het maandelijkse energieplafond. Als ik het zelf uitreken, doe ik het volgende:

  • Elektraverbruik op 0 (vanwege saldering)
  • Voor 2023 gasverbruik x €1,45 en voor 2022 gasverbruik x variabele kosten
  • Daarbij alle overige elektra- en gaskosten optellen (levering-, netbeheerkosten en vermindering energiebelasting)

Dan kom ik erop uit, dat we in totaal nog zo'n €1000 terug krijgen. Natuurlijk is dat nog onzeker, omdat ik niet weet of mijn berekeningen juist zijn of dat ik wat vergeten ben, maar het zou mooi zijn.


Gestegen overige kosten


Tijdens al deze berekeningen viel me op, dat we in 2023 veel meer zijn gaan betalen voor energiekosten. Ik vind het echt op het schandalige af:
  • Leveringskosten elektra: +11%
  • Leveringskosten gas: +11%
  • Netbeheerkosten elektra: +35%
  • Netbeheerkosten gas: +21%
  • Vermindering energiebelasting: -20%

Absoluut gezien betalen we (allemaal) hiermee vanaf 2023  €326 per jaar extra aan deze kosten. Let op, dat zijn dus extra kosten die niets met je verbruik te maken hebben! Zoals ik al een keer eerder zei,  gaat een steeds groter deel van de energierekening op aan belasting en motiveert het bepaald niet om verder te besparen op je energieverbruik.


Wat als het energieplafond of salderen weg gaat?


Ik heb al eens eerder geroepen, dat ik het energieplafond een subsidie vind. Het is namelijk bedoeld om armere gezinnen te ondersteunen (prima), maar diezelfde mensen hebben vaak geen geld over voor verduurzaming of bezuinigingen. Als het plafond weggaat, heb je dus eenzelfde probleem, mits de energieprijzen flink zakken. Gelukkig lijkt het er nu op, dat de energieprijzen redelijk laag blijven. Dat biedt hoop voor de mensen die het nodig hebben.

Dan het salderen, ook daar zijn plannen om het weg te halen. Op zich prima, maar dan moet je ook iets doen aan de terugleververgoeding als je nog wilt dat mensen zonnepanelen aanschaffen. Het afbouwen van de salderingsregeling kan in mijn ogen alleen maar als daarvoor een goede teruglevergoeding (bijv. 70-80% van de kale leveringsprijs) voor in de plaats komt. Aan overcapaciteit die in de zomer ontstaat hebben we dan ook niets aangezien we deze niet meer kunnen verrekenen. Ik hoor mensen zeggen, dat een thuisbatterij (of elektrische auto) dan de oplossing is, maar die kunnen slechts zo'n twee dagen energievoorziening opslaan. Daar ben je in de winter snel klaar mee.

Wat er ook gebeurt met het energieplafond of salderen, wij hebben ervoor gekozen om keuzevrijheid in te bouwen. In de winter kunnen we kiezen om te verwarmen op gas (cv), elektriciteit (airco of elektrische kachel) of pellets (vaste kosten). Een warmtepomp zou nog een volgende stap zijn, maar met ons huidige gasverbruik loont dat niet echt, plus zullen we een flink stuk moeten investeren in andere verwarmingen en de wamtepomp zelf. Afhankelijk van de kostenvergelijking hiertussen en de impact op het milieu kunnen we dan kiezen welke methode we toepassen.


Zo, het is een flink stuk geworden. Zodra de jaarrekening binnenkomt, volgt deel 2.


Hoe gaan jullie om met de verschillende energiekosten en onzekerheden in salderen en het energieplafond?

7 opmerkingen:

Geldsnor zei

Het salderen moet uiteraard zo snel mogelijk worden afgeschaft want het houdt de transitie tegen. Nu leggen mensen panelen om op 0 uit te komen op jaarbasis - we moeten toe naar de situatie dat het aantrekkelijk is om zoveel mogelijk in de winter te produceren.
De terugleververgoeding. Wat vind je redelijk? 70-80 procent van wélke kale leveringsprijs? Op uurbasis? Op dagbasis? Op maandbasis? Immers: door de gelijktijdigheid is het tarief vaak 0 of lager in de middag. En hoog in de ochtend. Vanochtend heb ik stroom geleverd tegen 20ct per kwh, vanmiddag kost het me 2.5ct om te leveren, vanavond kost het met 22ct om het weer af te nemen.
Van welke tarief vind je dat je 70-80 procent zou moeten krijgen, en waarom?

Een accu is een leuk ding, maar schiet zijn doel voorbij. Een 10kwh accu is overdag binnen no-time vol, terwijl in de zomermaanden je nauwelijks verbruik hebt in de nacht (die dan erg kort zijn). Leuk voor een herfstdag. Maar in de winter zal het overdag sowieso wel lukken om veel stroom zelf op te maken, en in de lente is de opbrengst net zo groot of nog groter dan in de zomer.
Wij gebruiken uiteraard de auto's, maar dat is niet altijd een optie omdat die er overdag regelmatig niet zijn.
Dat de salderingsregeling gaat stoppen is overigens al 10 jaar bekend, en diverse keren uitgesteld.

Ik heb dus ook al zelf voorgesorteerd op het afschaffen van het salderen en heb een dynamisch energiecontract. Voorlopig bewijst mijn rekening het gelijk van de berekening, maar ons elektriciteitsverbruik is een veelvoud van het jouwe (15.000kwh) en het gasverbruik slechts een heel klein deel (de 300m3 gaan we nog niet eens aantikken dit jaar).

Mr Groeigeld zei

@Geldsnor: met 70-80% van de prijs bedoel ik de prijs die de meeste consumenten betalen aan de energieleverancier (excl. belastingen), niet de prijs bij een dynamisch contract (al zou dat, zoals jullie het gebruiken, weleens de toekomst kunnen zijn). Zolang mensen 80ct betalen voor het afnemen van 1 kWh en 5ct krijgen voor teruglevering, zal het weinig mensen stimuleren tot het genereren van overcapaciteit. Het is nu eenmaal zo dat er, naast het milieu, een geldcomponent meespeelt. Daarnaast moet je het ook leuk/interessant vinden om met een dynamisch contract te werken. Dat zal niet voor iedereen weggelegd zijn.

Het punt is vooral, dat niet iedereen geld (of plek) heeft voor 40 zonnepanelen én een warmtepomp én twee elektrische auto's. Dat is slechts voor een selectie groep weggelegd. Dan kunnen we de saldering en het energieplafomd wegnemen zonder andere (subsidie)regeling, maar niet iedereen kan daarop voorsorteren.

Geldsnor zei

Dat klopt zeker. Wij zijn een zeer specifiek gezin.

Mijn punt is echter dat die 80cent, of welk bedrag je er ook aan hangt, in de meest voorkomende gevallen nog veel te veel is. Want dat is de stroom vaak niet waard.

Mijn voorstel zou overigens zeer simpel zijn: behoudt het salderen voor wat betreft de energiebelasting, en betaal klanten terug wat de marktwaarde is op dat moment, of op een percentage. Maar dankzij het voordeel van de energiebelasting hou je altijd een voordeel van 15ct, zelfs als de stroomprijs 0 EUR is.

Meer door minder zei

Je schrijft: De energieleverancier rekent onze maandkosten nog exclusief saldering en daardoor met verrekening van de elektra tegen het maandelijkse energieplafond. Klop dat wel?
Als ik bij mij kijk, Ik heb mijn schatting van verbruik en terug levering met als resultaat +/- 0 Khw doorgegeven naast de +/- 90 m3 gas en de energie bepaald dan dat ik 1x per jaar moet betalen daar ze 1,53 per maand niet willen innen. Dus er wordt al rekening gehouden met de saldering.

Mr Groeigeld zei

@Geldsnor: wat iets waard is en wat je ervoor betaalt zijn twee verschillende dingen ;-) In vergelijking tot dynamische tarieven is 80ct natuurlijk erg veel. Je voorstel lijkt me prima, maar wat is dan de marktwaarde bij iemand met een 3-jarig contract en vaste prijzen? Dat zal inderdaad altijd schipperen blijven.

Mr Groeigeld zei

@Meer door minder: op de website van mijn energieleverancier staat, dat ze salderen op jaarbasis, omdat ze je verbuik nog niet kennen. Daarnaast zegt hun digitale klantenservice "we hebben bij de kosten in het maandoverzicht het prijsplafond niet meegerekend".

Ik zie ook dat de maandelijkse elektrakosten toenemen met het verbruik. Dat klopt niet als je salderen toepast. Gemiddeld kwam ik bijv in november/december uit op 65ct per kWh. Of ik maak ergens een enorme denkfout, maar die zou ik dan graag willen snappen. Tijd om vandeweek even contact met ze te zoeken.

Mr Groeigeld zei

@Meer door minder: vandeweek heb ik nog contact gehad met onze energieleverancier. De bedragen die ze laten zien zijn exclusief saldering, maar wel inclusief het energieplafond. Ik heb de tekst al aangepast.

Trouwens, hoeveel advieskennis iemand aldaar echt heeft, vraag ik me weleens af. Ze stelde namelijk dat we ook de leverings- en netbeheerkosten terug zouden krijgen met salderen. Dat leek we wat erg optimistisch ;-)