25 augustus 2024

Alle potjes vol (of zoiets)

Vanaf september vorig jaar heb ik bij ons thuis het potjessysteem ingevoerd. Ik hield er niet van om ieder jaar ons spaargeld te zien fluctueren met allerlei al dan niet geplande uitgaven. Daarnaast hou ik van overzicht. Dus nu kijk ik ieder jaar vooruit naar welke uitgaven we willen/moeten doen en dus welke potjes we nodig hebben. Bij de meeste banken (bij ons ING en NN) kun je zelf potjes aanmaken, dus met een paar klikken is zoiets geregeld.

Zo heb ik eind 2023 vooruit gekeken naar onze benodigde potjes voor 2024. Ik heb toen 7 potjes aangemaakt:

  1. Andere auto en onderhoud: €3000 per jaar
  2. Huisonderhoud: €1200 per jaar
  3. Nieuwe (hybride) cv-ketel: €4000 medio 2024
  4. Medische kosten (beugel): €2000 eind 2024
  5. Eigen risico zorg: €700 eind 2024
  6. Vakantie: €2500 eind 2024
  7. Hypotheek aflossen: €3000 per jaar

Op dit moment zijn de meeste potjes aardig gevuld. Zoals ik in dat artikel al schreef, hebben we deze €16k niet in een jaar bij elkaar gespaard, een deel was namelijk al gevuld. Ondanks dat, zijn we erg blij dat het ons gelukt is de meeste potjes nu al te vullen. Wel merk ik (na een jaar hiermee bezig te zijn) een aantal dingen op:

  • Een deel van onze potjes loopt niet van januari tot januari, meer van september tot september. In september is onze vakantie voorbij en moet er weer gespaard gaan worden voor de vakantie van volgend jaar. Ook gaan in september de kinderen weer naar school, dus dan komen er wat extra uitgaven.
  • Sommige potjes fluctueren vaak qua waarde. Neem het potje voor de medische kosten. De zit nu vol, maar loopt vanaf nu ook langzaam leeg omdat de rekeningen binnenkomen. Zo ook voor de vakantie, we kregen nog een late rekening van de tolwegen, dat gaat er dan weer vanaf. Nu snap je gelijk de titel van dit artikel. De meeste potjes zijn goed gevuld, maar er is niet één moment waarop ze allemaal vol zitten.
  • De potjes zorgen voor een goede prioriteitsdiscussie in ons huis. Dat zien wij (mijn vrouw en ik) vooral als positief. We hebben bijvoorbeeld al even vooruit gekeken naar 2025. We willen namelijk graag in 2026 een grote reis maken met onze kinderen, wat betekent dat deze in 1,5 jaar bij elkaar gespaard moet worden. Aangezien het een flink bedrag is, moeten we ook keuzes maken over wat we niet gaan doen. Het is nu eenmaal geen snoepwinkel waarin je alles kunt kiezen wat lekker lijkt.
  • Een wat minder positieve kant: ik heb de nijging om potjes te maken voor allerlei toekomstige uitgaven. Oftewel, ik ben aan het stapelen. Voorbeeld: onze kinderen gaan over een aantal jaar studeren. Daar wil ik dan graag een potje voor gaan vullen, omdat ik dat niet op het laatste moment wil doen. Nadeel daarvan is, dat er straks een hoop "dood geld" op onze spaarrekening staat te wachten om gebruikt te gaan worden. Een ander voorbeeld: het potje voor de cv-ketel is vol, maar deze is nu niet meer nodig omdat onze cv-ketel nog niet kapot is en er geen verplichting meer is om vanaf 2026 een hybride ketel aan te schaffen bij vervanging. Ook daar dus een stukje geld wat staat te wachten. Nu is dat met de huidige rentes geen probleem, maar ik kan me betere investeringen bedenken.

Vooruit kijkend naar komend jaar hebben we al de volgende potjes gedefinieerd:

  • Vakantie 2025
  • Grote Verre Reis (GVR) in 2026
  • Andere auto en onderhoud: doorgaan met aanvullen (€3600 per jaar)
  • Opleiding kinderen (inclusief schoolreisjes die gaan komen): €3000 per jaar
  • Twee extra airco's: hiervan is de vraag of we dit gaan doen
  • Aflossing hypotheek: hiervan is de vraag of we dit gaan doen
  • Huisonderhoud: deze laten we even voor wat het is
  • Eigen risico zorg: €700 per jaar

Zo komen er nieuwe potjes bij en verdwijnen er weer potjes (medische kosten bijvoorbeeld). Ondanks dat onze wensen beperkt zijn (weinig verbouwingen), blijven er wel steeds potjes bijkomen. Ik zou graag juist minder potjes hebben. Hoe minder potjes, hoe minder uitgaven, hoe minder we nodig hebben. Maar goed, eerst nog even van die stapelwoede voor toekomstplannen af zien te komen :-)


Wat is jouw ervaring met werken met potjes?

19 opmerkingen:

anna zei

Herkenbaar! Ik heb de potjes opgesplitst in uitgaven die elk jaar terugkomen (vb belastingen, zorgverzekering, vervanging hardware) en projectpotjes (vb opknappen deel huis). De projectpotjes vervallen na het bereiken van het doel. Ik heb 7 continue potjes, die meestal op een verschillend tijdstip gevuld moeten zijn.

Anoniem zei

Ik werk ook graag met potjes maar heb tevens ook de neiging om overal een potje voor aan te maken. De belangrijkste potjes (bijv. zorgverzekering) worden elke maand goed bijgevuld maar de overige potjes, wensen potjes noem ik ze maar, stijgen elke maand maar met een klein beetje. Dit gaat dan niet snel genoeg naar mijn mening en werkt weer frustrerend. Het overzicht is dan door de vele potjes weer weg. Dan voeg ik maar weer potjes samen of verwijder ze en na verloop van tijd komen er toch weer potjes bij. Luxe probleem, we hebben gewoon teveel wensen :-)

Mina zei

Ik werk ook met potjes, maar tel ze wel op tot een totaal. Maar soms denk ik, ik moet ook leven en dan is er toch een betere uitgave. Of ik zie dat ik toch beter geld in mijn banksparen kan storten, dan een gevuld potje voor iets anders. Nu heb ik dus negatieve potjes en positieve potjes... Ik weet het, het gaat nergens om, maar op een hoop voelt het zo onoverzichtelijk.

Petra zei

Ik gebruik een digitaal budget-systeem (YNAB), waarbij je voor elk potje aan kunt geven of het bijvoorbeeld op een bepaalde datum vol moet zitten (bijv. de zorgverzekeringspremie, in december), of dat je een bepaalde waarde wil bereiken (bijv. 2000 euro voor huisonderhoud, en als je daar onder zit of er door een uitgave weer onder komt gaat 'ie zeggen dat je het aan moet vullen), of dat je ergens bijvoorbeeld gemiddeld 360 euro per jaar aan uitgeeft en dat er dus maandelijks 30 euro in het potje moet maar dat er ook soms weer euro's uit gaan.

Ik denk dat het handig kan zijn om bijvoorbeeld kleinere potjes samen te voegen, of om voor sommige kleinere uitgaven helemaal geen potjes te maken en gewoon te denken: als ik er op een gegeven moment geld aan uit moet geven, dan kan ik dat gewoon op dat moment betalen van mijn salaris of van de algemene buffer.

Mr Groeigeld zei

@anna: zo begint ons systeem er ook uit te zien. Sommige potjes zijn blijvend en andere eindig. Ik reken trouwens onze potjes niet mee tot ons beschikbare geld in mijn administratie.

Mr Groeigeld zei

@anoniem (11:19u): herkenbaar, soms leidt het ook bij mij tot frustratie omdat het erg lang duurt tot er voortgang is. Wat ik soms doe, is 1 potje helemaal vullen, zodat ik daar "vanaf" ben. Dat motiveert mij soms meer dan overal een beetje bijdoen. Het blijkt ook uit hersenonderzoek dat het beter is om zaken af te ronden dan ze open te laten staan.

Mr Groeigeld zei

@Mina: negatieve potjes, interessant ;-) Ik hou de potjes uit mijn administratie en tel het vooral niet op. Ze staan er met een doel en daar wil ik zoveel mogelijk vanaf blijven. Zodra ik ze ga zien als extra geld, ga ik er waarschijnlijk ook teveel mee schuiven.

Mr Groeigeld zei

@Petra: YNAB heb ik nooit gebruikt, maar klinkt erg handig, zeker als je triggers krijgt dat je achterloopt.

Als je inderdaad veel kleine potjes hebt, heeft dat weinig zin. Zelf maak ik potjes aan van minimaal €500. Onder de €500 moeten we zelf kunnen dekken, al moet dat niet te vaak voorkomen vind ik zelf (10x is ook €5k).

Anoniem zei

Grappig, mijn vrouw en ik werken samen met 1 grote pot, niet alles los budgeteren. Alles boven de grens wordt gebruikt voor aflossen.

Mr Groeigeld zei

@anoniem (18:10u): dat kan ook werken, maar hoe hou je dan het overzicht van verschillende opbouw/uitgaven?

Mevrouw Niekje zei

Ik heb het simpel gehouden, een pot 'eerder met pensioen' en een pot 'van alles en nog wat'. Wanneer er een bepaald bedrag zit in de 'eerder met pensioenpot'dan open ik een spaardeposito en zet ik het weg. Ik heb al een aantal spaardeposito's die op verschillende momenten aflopen. Ik heb geen behoefte aan specifieke potjes, heb ze ooit wel gehad maar voor mij werkte het niet. Ik heb op mijn spaarrekening een behoorlijke buffer staan voor als er iets kapot gaat. Een nieuwe auto heb ik nog niet gepland en andere grote uitgaven ook niet.

Anoniem zei

Wij hebben een potje voor alle uitgaven die jaarlijks voorbij komen, zoals verzekeringen, sportabonnement, onderhoud auto, maar ook tandarts. Ik heb in excel een lijstje van het totaal en leg hier iedere maand hetzelfde bedrag voor weg. Sommige rekeningen vallen iets hoger uit, sommigen iets lager. Heb hier nog wel een beetje speelruimte in. Verder potje met 6 maanden buffer, vakantie, onderhoud huis en auto (om te kopen). Laatste is momenteel ons belangrijkste spaardoel. Daarna kijken we wat het volgende doel is en sparen deze vol. Gezien onze lage hypotheekrente en het noodzakelijke onderhoud van het huis dat er aan komt lossen we nu even niets af.
Voor ons werkt het het best om doel voor doel te doen en niet teveel potjes te hebben.

Mr Groeigeld zei

@mevrouw Niekje: mooi dat het voor jullie zo goed werkt. Ik hou van overzicht, vandaar alle potjes ;-)

Het laatste wat je beschrijft aan jullie situatie zou ik ook graag willen bereiken: een beperkt aantal uitgaven/wensen en dus ook een vrij simpele opzet qua buffer.

Mr Groeigeld zei

@anoniem: één pot voor alle uitgaven en dat in Excel bijhouden is natuurlijk ook een optie. Bij ING is het aantal potjes beperkt (9 uit mijn hoofd), dus dan zou dat een goed alternatief zijn.

Dat teveel aan potjes herken ik wel ja. Het helpt ons enorm in het overzicht en keuzes maken, maar is soms ook wel overweldigend.

Henk zei

Hier geen potjes. Er is een spaarrekening voor (on)voorziene uitgaven. Daar wil ik een minimaal saldo op hebben en dat moet dus worden aangevuld bij e.v.t. uitgaven. Wanneer er een aantal grote uitgaven aan komen dan hogen we het saldo van te voren op.
Dat betekent dat het spaarsaldo en de maandelijkse beleggingsinleg kan fluctueren. Maar dat heeft mijn voorkeur over allerlei potjes/reserveringen wat kan leiden tot een (on)nodig hoog spaarsaldo dat slecht staat te renderen. Bijkomend voordeel is dat elke uitgave kritischer beoordeeld wordt aangezien er niet specifiek geld voor opzij is gezet.

Mevrouw Niekje zei

Nog een opmerking nav jouw reactie: we hebben vorig jaar zonnepanelen én airo aangeschaft. Dat was onze laatste grote uitgaven voor het huis. Mijn partner heeft dit jaar een nieuwe auto gekocht, ik rijd in een autootje van 13 jaar oud en koop geen nieuwe meer, ik gebruik mijn auto bijna niet, fiets alles. Een nieuwe fiets komt er vast nog wel een keer. Dus voor het huis is het alleen nog onderhoud, en voor onszelf zijn het alleen nog dingen die het leven leuker en makkelijker maken die we af en toe nieuwe (moeten of willen) kopen: tablet, telefoon, laptop, tv.... maar dus geen heel dure of heel grote dingen voorlopig.

Mr Groeigeld zei

@Henk: dat laatste vind ik erg belangrijk, om eerst goed te kijken naar de uitgave.
Wat betreft je methode, hou je wel bij welke voorziene grote uitgaven er gaan komen?

Mr Groeigeld zei

@mevrouw Niekje: we hebben helaas wat meer uitgaven, maar ook dat proberen we te beperken. Onze verhuizing een paar jaar geleden heeft ons niet alleen meer rust gebracht, maar ook een huis met veel minder onderhoud. Dat scheelt al flink op de uitgaven. Nu de rest nog ;-)

Henk zei

Ja, van alle verwachte uitgaven wordt het bedrag en tijdstip bijgehouden. Zo weet ik of het spaarsaldo voldoende is of moet worden aangevuld. Van jouw lijstje als voorbeeld zou ik de beugel opnemen, maar het eigen risico ZKV niet totdat dit daadwerkelijk in rekening gebracht gaat worden. Onderhoud neem ik ook pas op wanneer er daadwerkelijk iets uitgegeven wordt of gaat worden.