Drie misverstanden over de 4% regel

Op verschillende websites over financiële onafhankelijkheid kom ik regelmatig de 4% regel tegen, ook wel de Safe Withdrawal Rate (SWR) genoemd. Vaak wordt simpel gezegd, dat je veilig 4% per jaar aan je portfolio kunnen onttrekken zonder hierop in te teren (gemiddeld 7% rendement min 3% inflatie). Dus berekent iedereen zijn benodigde vermogen (25 x jaarlasten) en klaar is Kees. Dat gaat me iets te kort door de bocht. Daarom in deze post wat meer uitleg over de 4% regel met een aantal misverstanden.

De 4% regel

De 4% regel komt voort uit historisch onderzoek, o.a. uit de zogenaamde Trinity Study. In deze studie is gekeken naar het langjarige (1926-1995) rendement en inflatie, uitgezet tegen verschillende opname-percentages. De tabel hieronder laat de kans zien of je portfolio overeind blijft bij verschillende periodes en opname-percentages, gecorrigeerd naar inflatie en deflatie (bron).

Zoals je kunt zien, levert een SWR van 4% in de meeste gevallen een positieve slagingskans op.

Misverstand 1 - de 4% SWR geldt altijd

De 4% is geen generieke regel, maar geldt alleen t.o.v. je initiële portfolio-waarde, dus in het 1e jaar. Dit wordt duidelijk vermeld in het onderzoek. Ieder jaar erna moet je de 4% corrigeren voor inflatie. Bij 3% inflatie geldt het jaar erna dus 4,12%, het jaar daarna 4,24% etc. Zonder deze correctie kun je uiteindelijk niet meer rondkomen.

Misverstand 2 - met 4% teer je niet in op je portfolio

De Trinity Study had duidelijke uitgangspunten: het was een succes als een portfolio na 30 jaar nog geld bevatte (meer dan $0). Het onderzoek ging dus niet uit van het in tact houden van je portfolio, maar slechts van het overleven hiervan!

Misverstand 3: je kunt altijd veilig 4% aan je portfolio onttrekken

Ondanks dat een SWR van 4% over alle periodes een positief resultaat oplevert, is het niet altijd even verstandig en veilig om 4% aan te houden. Een voorbeeld: stel je hebt €20k per jaar nodig voor je levensonderhoud. Volgens de 4% regel heb je dan €500k nodig. Stel dat je over dit vermogen ook €20k dividend ontvangt:

Jaar 1:

• Markten dalen flink: -40%
• Portfolio: €300k - €20k levensonderhoud + €20k dividend = €300k
• Opname van €20k op €300k = 6,7%

Jaar 2:

• Markten dalen nog even door: -10%
• Portfolio: €270k - €21k levensonderhoud (3% inflatie) + €21k dividend (stel de groei zelfde als inflatie) = €270k
• Opname van €20k op €270k = 7,4%

In een dalende markt moet je dus steeds meer aandelen verkopen om van te kunnen leven. Men noemt dit ook wel een lock-in van verliezen. Zelfs zonder je jaarlijkse opname, moet de markt de jaren erna minimaal 185% stijgen om weer op €500k en een SWR van 4% te komen.

Conclusie

De 4% regel is zeker waarheid, kijkend naar onderzoek uit het verleden. Je kunt het echter niet zomaar in alle gevallen en gedachtenloos toepassen. Zeker in een recessie van enkele jaren, moet je steeds meer aandelen verkopen om hetzelfde bedrag eruit te halen. Hoe meer je van het dividend kunt leven, hoe langer je het uithoudt.

Zelf zullen we waarschijnlijk op een tussenvorm uitkomen van dividend en het opeten van ons vermogen (zie deel 1 van mijn Masterplan). Welke verderling we daarin gaan toepassen, ga ik nog een keer bekijken.

Hoe rekenen jullie met de 4% regel?