20 oktober 2021

Woning naar box 3 (deel 2)

In februari 2019 schreef ik al over de plannen van de regering om de woning naar box 3 te verplaatsen. Nu lijkt het er dan toch van te gaan komen. Er komt steeds meer druk vanuit Europa en DNB voor hervormingen aan het Nederlandse stelsel van hypotheken en belastingteruggave. De Nederlandsche Bank komt nu zelfs met een dringend advies om de woning naar box 3 te verplaatsen. Waar eerder de kletsreden het argument was, dat we als huisbezitters te gevoelig waren voor een volgende crisis en weinig ruimte hadden om te sparen en beleggen, komt er nu het argument dat de problemen in de woningmarkt moeten worden aangepakt en dat de verschillen tussen woningbezitters en huurders te groot worden.

Met het aanpakken van de problemen in de woningmarkt ben ik het eens, echter komt dit vooral door de lage rentes, het geld bijdrukken van de ECB en de verschillende verruimingen die aan starters worden meegegeven. Dat heeft weinig te maken met de hypotheekrenteaftrek (HRA) in box 1. Immers, als je nu een huis koopt tegen 1% rente, merk je daar effectief weinig van. Aan de andere kant, is het nu natuurlijk wel een mooi moment om de HRA af te schaffen, juist omdat je er weinig van merkt.

Het doel van het gelijktrekken tussen woningbezitters en huurders vind ik eerlijk gezegd nogal apart. Ik hang misschien soms wat aan de rechtse kant, maar waarom zou het een doel op zich moeten zijn om dit gelijk te willen trekken? Nivellering is geen doel op zichzelf. Ja, huurders betalen ieder jaar meer huur, maar hebben ook geen onderhouds- en andere bijkomende kosten. 
In dat kader was er laatst een onderzoek van het CBS, dat het vermogen van een huiseigenaar exclusief huis 14 keer groter dan dat van een huurder. Goh, komt dat onderzoek even op een mooi moment ;-) Je zou ook de conclusie kunnen trekken dat huren niet zo slim is, of dat huurders gemakkelijker geld uitgeven dan woningbezitters, omdat deze laatste groep reserveringen moet aanhouden voor verbouwingen en onderhoudskosten. Het is dus maar hoe je het wilt neerzetten.

Goed, terug naar de box 3 plannen. DNB zegt bij dit plan dat de overheid dit stapsgewijs (in 20 jaar) moet invoeren en de extra lasten moeten worden verrekend met vermindering van het EWF. Ook zou er een vrijstelling moeten komen voor box 3.

Allemaal leuk een aardig, maar die betrouwbaarheid van de overheid kennen we. Persoonlijk vind ik het een klap in het gezicht van de mensen, die altijd netjes hun schulden en hypotheek hebben afgelost, zeker na de "aflossingsblij" campagne van nog geen twee jaar geleden. Daar zit je dan straks, met je afgeloste huis van 5 ton en €4000 extra lasten per jaar terwijl je had gerekend op nul. Samen met eventueel wat spaargeld om een bepaalde periode door te komen, tikt dat aardig aan. Ik zie de aanvragen van aflossingsvrije hypotheken al stijgen.

Zoals ik al zei, misschien neig ik nu teveel naar een bepaalde kant en loopt het zo'n vaart niet. Gezien de hoeveelheid reacties op nu.nl, ben ik niet de enige die zich hierover druk maakt. Mocht het zo ver komen, dan wordt het tijd om te kijken in hoeverre het voor ons loont om hard door te gaan met ons aflosplan. Maar goed, dat is voor latere zorg.


Hoe staan jullie tegenover deze plannen?

18 opmerkingen:

Daniel zei

De DNB-plannen zijn schokkend en een klap in het gezicht van de netjes-aflossende-huizenbezitter. In plaats van een hypotheekvrij huis en daardoor lage woonlasten, kunnen huizenbezitters na hun aflossen straks een forse "aflosbelasting" gaan betalen voor de rest van hun leven. Om in hun met hun eigen gespaarde geld afgeloste huis te mogen blijven wonen. Eerst betaal je dus jarenlang de bank en als je de lening hebt afgelost omdat je financieel je verantwoordelijkheid neemt, word je beloond met de rest van je leven een forse "aflosbelasting". Ik vind het opvallend dat deze plannenmakerij nog relatief weinig commotie veroorzaakt binnen de FIRE-beweging: lage woonlasten behoren straks tot het verleden. Als je met pensioen gaat in een afgelost huis kun je zomaar de helft van je pensioen kwijt zijn aan "aflosbelasting". Er moet wat gedaan worden aan het lostrekken van de woningmarkt, daar ben ik het helemaal mee eens. Terecht bijvoorbeeld dat de HRA wordt afgeschaft. Maar deze plannen zijn zo onrechtvaardig in mijn ogen! Tenslotte: als een bank een bescheiden rente van 0,5% in rekening brengt voor banksaldi boven de 100.000 euro staat Nederland op z'n kop, maar een forse belasting op een afgeloste woning... leidt nauwelijks tot reuring. Terwijl de "aflosbelasting" in het slechtste geval maar liefst 31% vermogensbelasting over een fictief rendement van 5,69% bedraagt. Dat is dus 1,76% aftikken op je WOZ-waarde.... elk jaar weer....

Schrijver zei

Precies wat jij zegt. Ben je eerst voorgelogen dat het veeeeeel beter was om meer af te lossen en kreeg je automatisch een annuitaire hypotheek in de maag gesplitst, word je nu weer 'afgestraft' door over die prachtige aflossingen extra belasting te betalen.

Daarnaast is het idd totaal onzin om het te willen vergelijken of gelijktrekken met de huurmarkt.

Het is weer een verandering van spelregels gedurende het spel. Noemden we dat vroeger niet gewoon valsspelen?

OpnieuwBeginnen zei

De onbetrouwbare overheid is nu nog nooit zo onbetrouwbaar als ooit te voren. Waar eerst het plan was om verhuurders vijf procent belasting te laten betalen is dat nu niet meer zo. Veen buitenlanders investeren hier. Geen belasting hier betalen. De vvd wil alles aan de markt over laten. Gefeliciteerd.
Maar zolang veel mensen op deze partij stemmen en het vooral randstedelingen zijn die in de Haagse politiek zitten, wordt niet veel beter. De gemeenten krijgen nog mer bezuinigingen te verwachten.
Nu het iets beter gaat met de pensioenen mogen deze niet geindexeerd worden. Gaat de rente omhoog, drukt de ecb bij.
De visie is weg. Totaal weg.

Erwin zei


De heffing van belasting in box 3 is een allegaartje.
- Spaargeld boven de drempel? Wordt belast terwijl er een negatief rendement is.
- Beleggingen? Ongeacht het resultaat, fictief rendement
- Vastgoed? Fictief rendement als het geen eigen woning is.
- Eigen woning? Dit zit in box 1. Op schuld krijg je geld toe (hypotheekrenteaftrek) en bezit wordt niet belast.

Het voelt scheef en onrechtvaardig.

Wat is dan wel rechtvaardig zonder enorme afbreuk te doen aan beloftes en uitgangspunten waarop onze hypotheken zijn gebaseerd?

Jaarlijks is er een opbrengst in box 3 die in onze Algemene kas gaat. Als in een nieuwe opzet de box 3 drempel omhoog gaat en de WOZ waarde wordt bijgeteld in het vermogen dan zou je deze grondslag kunnen belasten. Er is nu een vrijgesteld vermogen van 50.000 euro in Box 3, dat zou dan naar bijv. 4000.000 euro kunnen. (ongeveer de gemiddelde woningwaarde op dit moment).

Tel je elk jaar alle bezittingen (spaargeld, beleggingen, woz-waarde) bij elkaar op, trekt hier de hypotheekschulden van af en je hebt een basis die je kan belasten. De eerste 400.000 (of 800.000 bij echtparen) euro zijn dan vrijgesteld, daarboven betaal je progressief belasting in een aantal schijven.

Lijkt mij niks mis mee.

Kapitalisman zei

Persoonlijk denk ik dat het nog wel even zal duren voordat hier invulling aan is gegeven, waarschijnlijk samen met de andere box 3 hervormingen.

Als het vervolgens nog 20 jaar duurt, het EWF naar nul gaat en die vrijstelling in box 3 omhoog, dan zullen de lasten van een koopwoning niet ineens explosief stijgen. Zeker niet in de categorie onder de 500k.

En anders kan je altijd nog huren en de huur betalen van het dividend op de overwaarde na verkoop.

Anoniem zei

We weten niet hoe de "nieuwe" belastingregeling huis box1 naar box3 eruit ziet. Je kunt een aanname doen en een huidige menig hebben maar het beste is even afwachten hoe dit wordt uitgerold. Mensen die aflossingsvrij door het leven gaan, hebben (opnieuw) de mogelijkheid om geld vrij te maken voor bijv. kampeerwagen ipv sleurhut of vroegere FIRE!

Ben zelf voorstander van de 400.000 euro vrijstelling voor het huis gedeelte. En zoals eerder Kapitalisman zegt kan het op basis van neutraal overstappen uitgevoerd worden.

En ja, Groeigeld de aflossingsvrije hypotheek is/kan HOT worden als het al niet is/was bij deze lage rente (55+ opnieuw afsluiten hypotheekaflossingsvrij voor 30 jaar???). Iemand die nog risico's ziet bij plotseling ontslag, overlijden, WIA, huizenmarkt daling met 50%, etc....

Mr Groeigeld zei

@Daniel: helemaal met je eens. Nederland is de laatste jaren al minder van het protest, maar hier mogen we best weleens wat laten horen. Probleem is alleen, dat de regels nog dusdanig vaag worden gehouden, dat dhr Knot de gemoederen kan sussen door te zeggen dat de woningbezitter er weinig van zal merken. Met een vrijstelling van 4 ton en afbouw van het EWF zou dat best eens kunnen kloppen. Echter weten we hoe betrouwbaar onze overheid is...

Mr Groeigeld zei

@Schrijver: in het artikel uit 2019 (eerste link) beschrijf ik wat meer achtergrondinfo. Ik ben geen complotdenker, maar de overheid heeft verschillende keren aangegeven dat de miljarden in hypotheken en pensioenen een doorn in het oog zijn. Daar kunnen ze nl niet bij en niet van profiteren. Na het verplicht maken van aflossen worden nu zowel de pensioenpotten (eigen opbouw) als hypotheekpotten losgeweekt.

Mr Groeigeld zei

@OpnieuwBeginnen: waar dit alles heen moet gaan, vraag ik me ook weleens af. Laten we eerst eens stoppen met die geldpers. Klopt, dan stagneren huizenprijzen, maar komen we wel weer terug bij een wat normalere economie van vraag en aanbod.

Mr Groeigeld zei

@Erwin: dat het een allegaartje is, ben ik het helemaal mee eens. Het punt is echter, dat die box 3 drempel onzeker en onduidelijk is en dat het mensen straft voor goed gedrag. Beweegt die drempel straks mee met inflatie of rentes of daalt deze wanneer de schatkist gespekt moet worden? Het verhuizen van de woning naar box 3 zal leiden tot een stortvloed aan aflossingsvrije hypotheken. Die kun je namelijk nog steeds (50%) aanvragen. Dan zijn we dus terug bij af: een onbetrouwbare overheid en memsen die veel financieel risico nemen om minder belasting te betalen.

Mr Groeigeld zei

@Kapitalisman: haha dat is een goede optie. Hij stond al op het lijstje :-)

Mr Groeigeld zei

@Anoniem: daarom zei ik al "misschien neig ik nu teveel naar een bepaalde kant en loopt het zo'n vaart niet."
Dat is het leuke van een blog, dat we met elkaar discussie kunnen voeren.

Anoniem zei

Beste Mister Groeigeld,

U komt helemaal niet rechts over. Integendeel.
U bent juist superaardig, u die al die interessante en belangrijke info met ons deelt.
U bent mijn financiƫle inspiratiebron. Ik lees elke post van u.Verschijnt er weer een nieuwe, dan lees ik hem meteen.

Veel dank voor de financiƫle inspiratie. Ik groei(geld) samen met u verder.
Anonieme volger

Mr Groeigeld zei

@Anoniem: bedankt, mooi dat je het als inspiratie kunt gebruiken. Ik ga er bijna van blozen :-)

Mooi Dividend zei

Persoonlijk vind ik het te gekunsteld om het vermogen dat vast zit in de woning aan box 3 toe te voegen.

Versneld stoppen met de hypotheekrente aftrek zou ik veel logischer vinden. Ondanks dat wij profiteren van de aftrek vind ik het raar en ook wat ongemakkelijk dat de samenleving mijn woonlasten sponsort. Ik betaal liever een paar procent minder inkomstenbelasting, zonder rente aftrek.

Mr Groeigeld zei

@MD: het zou nu ook een logisch moment zijn, vooral voor nieuwe hypotheken. Bruto of netto verschil maakt nu niet zo heel veel meer uit.

Anoniem zei

Enkele zaken om te overdenken voordat huis van box1 naar box3 gaat:

https://www.mejudice.nl/artikelen/detail/woning-in-box-3-geeft-veel-complicaties

https://www.mejudice.nl/artikelen/detail/pas-op-met-overheveling-eigen-huis-naar-box-3

En ik maar denken dat de belastingregels eenvoudiger zou worden i.p.v. herverdeling.

Mr Groeigeld zei

@Anoniem: het zou simpeler moeten worden, maar als we het over 20 jaar uitsmeren met allerlei procentuele indelingen, wordt het net zo ondoorzichtig als nu.