Hoe ga jij naar je pensioen?

Afgelopen donderdag zag ik een documentaire op tv (jaja, live op tv) over pensioen, sparen, FIRE, doorwerken etc (by the way mr. FOB, je website was nog 3 milliseconden in beeld).

De docu ging over òf er later nog pensioen is voor de jonge generatie en wat je dan met je pensioen doet. Er kwam iemand aan bod, die al op zijn 46e (inmiddels in India levend) met pensioen is gegaan door jarenlang op zijn uitgaven te letten en te investeren. Aan het andere uiteinde stond een 75-jarige ondernemer, die niet moest denken aan luieren tijdens zijn pensioen.

De vraag is dus: hoe ga je naar je pensioen en wat doe je als je met pensioen bent?

Hoe wij naar ons pensioen gaan moge duidelijk zijn, volgens ons masterplan. Ik hou wel van wat dagdromen, dus vooral de tweede vraag vond ik interessant.

Een paar jaar geleden wilde ik vooral eerder stoppen met werken (op mijn 58e). Dan lekker reizen maken, leuke dingen doen en relaxen. Ik kan zo 20 dingen bedenken die ik dan wil doen. 

Maar hoe verder ik in deze reis kom, hoe meer ik besef dat het mij niet gaat over het stoppen met werken, maar over minder gedoe, minder stress en drukte. Minder "moeten" dus. Daarnaast heeft de coronacrisis mij laten inzien, dat ik uitdaging en sociale contacten echt nodig heb. Dat laatste kan ik natuurlijk later vinden in bijv. vrijwilligerswerk. Dat eerste is lastiger te vinden.

De vraag is dus of ik mezelf niet ga vervelen als ik 100% met pensioen ben. Wordt het na zes maanden niet saai en went vroegpensioen niet snel, net zoals bij veel nieuwe dingen?

Eén van de mensen uit de docu deed het anders. Hij werkte een tijdje en nam dan een jaar een sabbatical om te reizen. Om daarna weer met nieuwe energie te gaan werken aan iets wat hij leuk vond. En eerlijk gezegd, leek me dat best een mooie aanpak.  Geen enorme sprint om daarna blij te zijn rond je 60e de streep te hebben gehaald, maar 3/4e van de rit andere dingen gaan doen. Gewoon af en toe een baantje.

Het zal mijn plannen niet zomaar overhoop gooien, maar samen met bovenstaande ga ik wellicht iets anders tegen onze plannen aankijken.

Hoe zien jullie de periode naar en met je pensioen?

Minimalisme

Een tijdje geleden heb ik op Netflix de documentaire "Minimalism" gekeken. Het gaat over twee vrienden, die allebei na een flinke carrière in het bedrijfsleven een grote ommekeer hebben gemaakt. Ze verdienden goed, meer dan goed zelfs, maar bleven ontevreden. Dat gevoel bleef knagen, tot één van hen zijn moeder en huwelijk verloor in dezelfde maand. Door alles vanuit een ander perspectief te bekijken, ging hij veel minder hechten aan spullen. Door dat steeds rigoreuzer door te voeren, past zijn leven nu ongeveer in twee koffers. De andere man is later aangesloten, ook vanwege dat knagende gevoel. Samen vormen ze nu The Minimalists.

In het bein was ik wat skeptisch ("daar heb je weer zo'n Amerikaanse-Marie-Kondo-feeld-good docu"), maar ik vond het best inspirerend. Toen ik na de documentaire door ons huis liep, keek ik toch met andere ogen. Want hoeveel rommel/zooi kun je soms hebben weggestopt. Nu is ons huis al redelijk netjes ingericht, maar toch.

Met mijn vrouw had ik een gesprekje hierover. We stelden ons de vraag: "welke spullen zou je meenemen als je huis afbrandt?". Nou, dat was niet zoveel. Een paar fotoboeken, twee harde schijven, wat mappen en een laptop. Dat was het, meer niet. Eigenlijk te bizar voor woorden.

De documentaire is redelijk in lijn met het proces richting financiële onafhankelijkheid: geef minder uit dan er binnenkomt en denk goed na voordat je iets koopt. Dat gaat vaak over geld/uitgaven, maar meer spullen betekent ook meer onderhoud, minder plek, meer schoonmaken, etc. Dus minder zooi is meer rust.

Zoals ik al zei, was ons huis al redelijk opgeruimd. Ik vind het wat ver gaan om helemaal minimalistisch te leven. Toch hebben we (na drie jaar dat we hier wonen) vandeweek de zolder en garage eens flink doorgenomen en een hoop spullen weggegooid of verkocht. Gek genoeg voelde het opruimen goed. Inderdaad, hoe minder spullen/zooi, hoe meer ruimte. Niet alleen in huis, maar ook in je hoofd.

Hebben jullie ook weleens opruimwoede? Of alleen in de lente? ;-)

13e maand

Deze maand ontvang ik weer een 13e maand. Niet in december zoals bij veel bedrijven, maar in januari. Het is altijd een lekker extraatje, zo'n 8,3% van mijn jaarsalaris (100% / 12).

Nu lijkt dat veel, maar van dat bruto bedrag hou ik ongeveer de helft over aangezien het bovenop mijn jaarsalaris wordt gerekend. Ondanks dat, is het alsnog een leuke extra.

Normaal ging de 13e maand voor een deel naar de betaling van de vakantie (ja, ook wij zijn vroegboekers). Echter dit jaar doen we dat niet. Onze vakantie is vorig jaar doorgeboekt naar dit jaar. Er staat nog wel een deel open, maar ik wil eerst eens zien hoe de hele corona-situatie zich ontwikkelt. Als Frankrijk net met een avondsklok is gaan werken, kan ik me niet voorstellen dat we in juli weer hutjemutje op de camping staan met z'n allen.

Een luxe probleem dus: wat te doen met mijn 13e maand? Een paar opties:

• Buffer aanvullen. Zoals ik in mijn plannen voor 2021 schreef, wil ik onze buffer aanvullen voor wat verbouwingen. Dat kan in stapjes of met een flinke stap met de 13e maand. Dan is hij in één klap weer aardig op pijl, waardoor ik de overige maanden bijv. extra kan beleggen.
• Extra beleggen: de markten zijn 2021 erg sterk begonnen en lijken niet kapot te kunnen. Ik kan het houden bij mijn maandelijkse inleg of wat extra beleggen. Risico is wel dat ik wat meer op toppen instap.
• Extra aflossen: in diezelfde plannen wil ik ook graag onze hypotheek onder de 2 ton duwen. Een extra duwtje in de rug kan zeker helpen.
• Inleggen in ons Dela Spaarplan. Dat levert 2,75% rente op, maar staat nog wel vier jaar vast.

En natuurlijk besef ik goed, dat het een luxe keuze is. Uiteindelijk kies ik ook hier voor spreiding denk ik. Iets meer beleggen, iets meer aflossen, wat sparen en overmaken naar Dela.

Wat doen jullie met je 13e maand?

Waarom ik "verliefd" werd op dividendbeleggen

Er wordt op internet veel gezegd over dividendbeleggen. Sommige mensen noemen het een sigaar uit eigen doos, anderen zweren erbij. Zelf ben ik ook één van de enthousiastelingen. De kracht van dividendbeleggen kun je het beste zien met een rekenvoorbeeld.

Laten we Coca Cola (KO) eens als voorbeeld nemen. Iedereen kent natuurlijk Coca Cola. Ze hebben al 58 jaar hun dividend verhoogd met gemiddeld 6% dividendgroei over de afgelopen 10 jaar. De prijs van het aandeel staat nu op zo'n $50 met $1,64 dividend per aandeel (3,28%). We weten inmiddels dat dividend geen vast gegeven is, maar grote stabiele bedrijven zijn in 2020 gewoon doorgegaan met uitkeren of zelfs verhogen. Laten we dat dus even als gegeven aannemen.

Stel je investeert $1000 in aandelen KO, dat zijn 20 aandelen. Dan ontvang je dus $32,80 dividend dit jaar. Stel dat KO hun dividend komende 20 jaar met 6% per jaar blijft verhogen, dan krijg je onderstaande plaatje.

Na 20 jaar heb je totaal $1206 dividend ontvangen, dus 20% meer dan je inleg. Zolang KO dus het dividend verhoogt, is het vrijwel onmogelijk om je inleg te verliezen.

Nu blijft het dividend waarschijnlijk niet stijgen zonder een koersstijging. Als het dividend immers harder stijgt dan de koers, loopt het dividendrendement op. Als Coca Cola gewoon een gezond bedrijf blijft, willen meer mensen dan waarschijnlijk het aandeel kopen, waardoor de koers stijgt. De twee gaan dus vaak hand in hand. Kijk je dan naar de waarde van je 20 aandelen, dan krijg je onderstaande plaatje.

Het dividend is nog hetzelfde, maar na 20 jaar zit je opeens op $3026 aan waarde. Samen met het ontvangen dividend maakt dat $4232. Dus als je 20 jaar NIETS doet, wordt je $1000 inleg ruim 4x zoveel waard.

Het ontvangen dividend kun je laten staan of opmaken, maar in een opbouwfase kun je het natuurlijk ook herbeleggen. Stel je koopt ieder jaar van je ontvangen dividend nieuwe aandelen. Daarbij rond ik even voor het gemak naar boven af (dus als je $32 ontvangt, koop je daar 1 aandeel van). Dan krijg je onderstaande plaatjes.

Niet alleen stijgt het dividend naar $233 per jaar, maar ook heb je steeds meer aandelen in je bezit, dus meer waarde. Na 20 jaar heb je dan $2051 aan dividend ontvangen en is de waarde gegroeid naar $7413. Ook is je yield-on-cost dat jaar gestegen naar 23% ($233 t.o.v. $1000 inleg).

Zie je het effect? Door één keer $1000 in te leggen en daarna alleen het dividend te herbeleggen, groeit je dividend naar $233 en wordt je inleg ruim 9 keer zoveel waard. Moet je nagaan wat er gebeurt als je ook nog eens regelmatig extra aandelen koopt. En dan nog het beste: als de aandelen niet stijgen, maar dalen (dat hebben ze weleens ;-)), kun je met het ontvangen dividend meer aandelen kopen. Daardoor groeien je dividendinkomsten harder. Dus in een stijgende markt kun je minder aandelen kopen van je dividend, maar stijgt je waarde. In een dalende markt kun je meer aandelen kopen van je ontvangen dividend, dus stijgt je toekomstige dividend.

Dat is toch geweldig! Dit is nu precies waarom ik "verliefd" werd op dividendbeleggen. Op lange termijn groeit of je dividendinkomen, of je waarde. Zolang je het maar genoeg tijd geeft om te groeien.

Worden jullie ook weleens enthousiast van zo'n simpel inzicht?

Portfolio analyse

In mijn plannen voor 2021 had ik ook een post "portfolio volwassen maken" genoemd. Dit wilde ik toch graag even toelichten in een aparte blog-post.

Na bijna drie jaar beleggen (maart 2018 reken ik als serieus startpunt) begint mijn portfolio een aardige omvang te bereiken. Ik heb zo'n 40 individuele aandelen en 6 ETF's. De vraag die bij mij leeft, is hoe en of ik dit nog verder wil uitbreiden. Er zijn namelijk verschillende onderzoeken die aangeven dat meer dan 30-40 aandelen weinig toevoegt qua verdere spreiding. Verder kost het bijhouden van veel aandelen simpelweg ook meer tijd. Ik vind het leuk om af en toe een individueel aandeel te selecteren en toe te voegen. Ecthter zie ik ook de voordelen (spreiding, gemak) in van ETF's.

Voor mijn gevoel begint mijn portfolio wel aardig compleet of volwassen te worden. Enige puntje daarbij, is dat ik niet zo vaak kijk naar de samenstelling ervan. Dat blijkt wel, want mijn vorige blik op de samenstelling is alweer 1,5 jaar geleden en toen bleek er nogal wat scheef te zitten. Laat ik 2021 daarom eens starten met een analyse van mijn portfolio (alleen van aandelen trouwens, ETF's laat ik buiten beschouwing). 

Analyse

Een in mijn ogen ideal portfolio heeft een gelijke verdeling naar:

• Percentages van het totaal (bij mij max. zo'n 2,5% per aandeel)

• Sectoren (alle sectoren gelijk vertegenwoordigd)

• Valuta (ongeveer 50/50% EUR/USD)

Percentages
Hieronder de verdeling van mijn aanden als % van mijn totale portfolio.

Hier ben ik best tevreden over. Het gemiddelde is 1,6% met Shell als grote uitschieter. Verder geen hele gekke uitschieters.

Sectoren
Bij de sectorverdeling (alleen van aandelen) kijk ik naar de volgende sectoren:

• Communication Services
• Consumer Discretionary
• Consumer Staples
• Energy
• Financials
• Health Care
• Industrials
• Information Technology
• Materials
• Real Estate
• Utilities

Hiermee krijg ik het volgende plaatje:

Als ik dit vergelijk met mijn analyse in 2019, dan zie ik een veel evenwichtigere verdeling. Waar in 2019 financials flink oververtegenwoordigd waren, is dit nu een middengroep. Qua industrials, IT en material ben ik ook redelijk bijgetrokken. Ook zijn alle sectoren vertegenwoordigd. Het liefst heb ik een nog meer gelijke verdeling (dus meer utilities, telecommunications, materials en real-estate).

Nog verder inzoomend, kijk ik vervolgens naar de verdeling binnen de sectoren:

Hier zie je dat juist de sectoren die ik hierboven noemde vooral bestaan uit 1 of 2 aandelen. Een verdere spreiding binnen deze sectoren is dus ook nog van belang.

Valuta

Qua valuta-verdeling zit ik op 54% USD en 46% EUR, prima wat mij betreft. Ik hoef geen verdere spreiding naar andere valuta. Wellicht zijn de dollarbeleggingen nog een risico, maar ondanks de dalende dollar zal deze echt niet zomaar van het wereldtoneel verdwijnen. In een eerdere post bracht iemand al goudaandelen ter sprake. Op zich interessant, ware het niet dat goud al flink is gestegen afgelopen tijd. Mocht ik hier aankopen doen, dan schaar ik dat onder materials.

Conclusies

• Een redelijk evenwichtige verdeling qua percentages en sectoren.
• Shell is wat zwaar in mijn portfolio aanwezig, maar dat was geen verrassing.
• Verdere spreiding in utilities, telecommunications, materials en real-estate lijkt verstandig.

Hier zal ik komende maanden rekening mee houden bij mijn aankopen. Een aandeel moet zich natuurlijk wel rechtvaardigen, ik koop iets niet alleen maar vanwege de sector. Uiteindelijk kan de ene sector nu eenmaal harder groeien dan een andere.

Zoals ik hierboven al zei, "staat" mijn portfolio wel een beetje (naar mijn mening). Als de sector-verdeling nog evenwichtiger is verdeeld, ga ik de bestaande posities langzaam uitbreiden in aantallen. Nog veel verder uitbreiden naar 70-100 individuele aandelen lijkt me namelijk niet nodig en niet handig (dan kan ik beter een ETF kopen).

Hebben jullie nog tips op basis van bovenstaande? Hoe gaan jullie om met je portfolioverdeling?

Plannen voor 2021

Allereerst nog de beste wensen voor 2021! Alle oliebollen zijn de deur uit en we hebben de kerstboom afgebroken. Na mijn jaaroverzicht van vorige week is het nu tijd voor mijn financiële plannen voor 2021.

Vorige jaren maakte ik uitgebreide plannen met bijv. gedetailleerde voorspellingen voor het dividend. Dat ga ik dit jaar anders doen, bondiger. De wereld kan namelijk zomaar veranderen, hebben we afgelopen jaar geleerd. Ook merk ik dat het bereiken van onze doelen vooral een kwestie is van volhouden aan een proces, onze doelen veranderen niet ieder jaar.

Hieronder mijn financiële plannen voor 2021.

Beleggen: doorgaan op ingeslagen route

• Minimaal €500 per maand inleggen in kwalitatieve dividendgroeiers en ETF's. Hiermee zou ik totaal rond de €2100 (of 2400 EUR+USD) aan foward jaardividend moeten komen, mits er niet een volgende pandemie komt.
• Mijn portfolio volwassen maken. Wat bedoel ik hiermee: goed analyseren op sectoren en verdeling om daarna verder te groeien. Binnenkort meer hierover.

Hypotheek: onder de 2 ton uitkomen

Als we ons aflosplan volgen (iedere maand €500 plus netto besparing extra aflossen), komen we eind dit jaar net boven de 2 ton uit. Een mooi streven om onder de 2 ton uit te komen.

Sparen: buffer op peil brengen

Vanwege de aankoop eind vorig jaar van onze nieuwe auto, is onze buffer niet meer op nivo van wat ik wil. Ook gaan we nog een aantal verbouwingen aan ons huis plannen. Omdat ik de beleggingen en aflossingen wil laten doorgaan, zal dit dus even duren.

Zo, lekker kort dit jaar dus. Wat zijn jullie plannen voor 2021?