De voedselbank

In deze tijden van inflatie en hoge energieprijzen gaat er geen dag voorbij zonder dat je iets in de media leest over Nederlanders in financiële problemen. De problemen lijken zich op te stapelen en blijkbaar heeft een steeds groter deel van de huishoudens betalingsproblemen. Een deel ervan gaat inmiddels ook naar de voedselbank. Ondanks dat ik vind, dat je goed moet kijken of je kunt besparen op boodschappen is voedsel natuurlijk een primaire levensbehoefte. Ik sta dus helemaal achter een organisatie als de voedselbank.

Wanneer precies mijn beeld ontstaan is, weet ik niet, maar ik kan erg slecht tegen het onnodig weggooien van voedsel. Of het nu kromme komkommers of producten die nog niet over de datum zijn: gebruik zoveel mogelijk als je kunt! Misschien komt het, omdat ik een grote moestuin heb gehad en weet wat het kost (water, energie) om voedsel te verbouwen, ik vind het gewoon doodzonde als er wat wordt weggegooid. Vroeger werkte ik in de horeca en verbaasde ik me al over hoeveel eten er werd weggegooid. Daar kan ik me nu dus nog best kwaad om maken.

Maar goed, terug naar de voedselbank. Omdat wij het nog best goed hebben, heb ik een gelddonatie gedaan aan de lokale voedselbank. Maar voordat ik dat deed, wilde ik iets meer weten over hoe dat in zijn werk gaat.  En dan niet het uitdeelproces, maar meer qua selectie. Wanneer kom je in aanmerking voor de voedselbank? Hieronder wat punten van hun website:

• Het is een noodvoorziening, geen structurele oplossing voor de achterliggende zaken. Ze verwachten van klanten meewerking aan het vinden van een structurele oplossing (“geen pakket zonder traject”).
• Je krijgt een intake en iedere zes maanden een her-intake.
• Het is belangrijk dat de klant zo snel mogelijk hulp inschakelt en hieraan meewerkt. Doet de klant dit niet, dan is het advies aan de voedselbank om het verstrekken van de voedselpakket stop te zetten.
  
• Of iemand in aanmerking komt voor een voedselpakket, hangt af van het beschikbaar te besteden bedrag dat iemand heeft (normbedragen). Dit is het geld dat maandelijks overblijft als je van de inkomsten de vaste lasten aftrekt. Als het te besteden bedrag gelijk of minder is dan deze normbedragen wordt voedselhulp vertrekt.
• Voor de uitgaven is uitgegaan van Nibud minimim-bedragen voor "onvermijdbare uitgavenposten die noodzakelijk voor het bestaan zijn".
• Het normbedrag voor toelating en de grootte van het voedselpakket worden met name bepaald door het aantal inwonende gezinsleden. Alle personen in een huishouden tellen mee voor de norm.

Dat klinkt allemaal goed overwogen. Vooral het verbetertraject vind ik belangrijk. Je kunt wel drie jaar lang (maximale periode) gaan shoppen bij de voedselbank zonder iets te veranderen, maar daarvoor is het natuurlijk niet bedoeld. Je kunt beter iemand leren vissen dan vis te geven, is mijn mening.

Maar wat zijn dan die normbedragen en te besteden bedragen precies? Voor 2023 geldt:

• 1 persoon €300 per maand
• 2 personen €410 per maand
• 3 personen €520 per maand
• 4 personen €630 per maand
• 5 personen €740 per maand
• En voor ieder volgende persoon € 110 per maand erbij

Nu moet ik eerlijk zeggen, dat ik de bedragen best hoog vond. Een bedrag van €630 overhouden voor een gezin met twee kinderen voelt nog vrij ruim. Daarom is het belangrijk te kijken naar wat de voedselbank als uitgaven rekent:

De uitgaven die meegerekend worden zijn kosten die noodzakelijk zijn voor het bestaan, zoals huur, hypotheek, gas, water, elektra, verzekeringen (uitgezonderd autoverzekering), alimentatie, kosten kinderopvang mits noodzakelijk voor werk, school of integratie, gemeentelijke en waterschapsbelasting en aflossing van schulden, voor zover die daadwerkelijk worden betaald.  

Zoals je ziet gaat het hier om de noodzakelijk kosten voor bestaan, verder niets extra's. Dan wordt het natuurlijk een iets ander verhaal.

Ook wordt er gekeken naar het spaargeld. Als het saldo onderstaande normen overschijdt, moet de klant de levensbehoeften zelf financieren:

• Alleenstaande, geen kinderen, huurhuis, netto inkomen incl. toeslagen van € 1.800 buffer € 4.600
• Alleenstaande, 1 kind, huurhuis, netto inkomen incl. toeslagen van € 1.800 buffer € 5.350
• Echtpaar, geen kinderen, huurhuis, netto inkomen incl. toeslagen van € 1.800 buffer € 5.850
• Gezin, 2 volw. en 2 kinderen, huurhuis, netto inkomen incl. toeslagen € 1.800 buffer € 7.350
• Gezin, 2 volw. En 4 kinderen, huurhuis, netto inkomen incl. toeslagen € 1.800 buffer € 8.800

Hierin zie ik weer de typische Nibud-normen terug. Als ik het Nibud moet geloven, moet je zo'n €8000 spaargeld achter de hand hebben voor als er iets kapot gaat. Dat vind ik vrij veel, zeker als je geen auto hebt. Maar goed, de voedselbank moet natuurlijk ergens vanuit gaan.

Al met al heb ik weer wat geleerd. Buiten alle getallen is het natuurlijk helemaal geen pretje om bij de voedselbank te moeten komen. Het meerendeel van de mensen voelt een grote drempel om zich aan te melden. In feite zeg je "het lukt me niet meer alleen". Dat moet een pijnlijke constatering zijn. Daarom denk ik dat het goed is, dat een voedselbank open, transparant en laagdrempelig is, maar wel met heldere regels. Hopelijk gaat deze periode van hoge inflatie snel voorbij, zodat mensen weer lucht krijgen en zonder hulp van de voedselbank verder kunnen.

Doneren jullie weleens iets aan een goed doel?